پنج نوع لیزر پوست و مزایای آن‌ها

پوست وسیع‌ترین و نمایان‌ترین قسمت بدن است. پوست وظایف زیادی را از انتقال حس تا محافظت بر عهده داشته و همواره در معرض عوامل محیطی مختلف و همچنین عوامل درونی بدن قرار دارد. هر مشکلی که در هر قسمت از بدن رخ دهد بر روی پوست تاثیر می‌گذارد. سن عامل دیگری است که بر روی پوست تاثیر می‌گذارد.

هر مشکلی که پیش بیاید قطعاً پوست آن را نشان می‌دهد، مخصوصاً پوست صورت بیشتر این مشکلات را بروز می‌دهد. مشکلات عمده پوستی شامل لک، آکنه و چین و چروک می‌باشد. بالا رفتن سن باعث گودی و سیاهی زیر چشم، افتادگی و شُلی پوست و به وجود آمدن چین و چروک‌ها می‌شود. بسیاری از داروها و محصولات مراقبتی پوست ادعا می‌کنند که می‌توانند این آسیب‌ها را بهبود بخشند، اما اکثر آن‌ها در این امر ناکام مانده‌اند و این زمانی است که بسیاری افراد رو به سوی لیزر پوست می‌آورند.

لیزر پوست چیست؟

در واقع لیزرها منبع نور شدید هستند. لیزر با انرژی بالایی بر روی نقاط کوچک متمرکز می‌شود. اشعه لیزر می‌تواند به آرامی لایه‌های پوست را برداشته و چین و چروک‌ها، اِسکارها و لک‌ها را درمان کند. همچنین با لیزر می‌توان رگ‌های خونی را بسته و یا بافت پوست را بُرش داد. نور پالسی شدید با طیف گسترده (IPL) توانایی این را دارد که رگ‌های خونی و پیگمانتاسیون را درمان کند. در این روش اشعه متمرکز، مستقیم و کوتاه لیزر بر روی ناهمواری‌های پوستی تابیده می‌شود و می‌تواند با دقت بسیار  لایه‌های پوست را بردارد.

مشکلات پوستی که لیزر می‌تواند درمان کند عبارتند از:

• موهای زائد
• تتو
• اِسکارهای آکنه
• مشکلات پیری پوست مانند لک‌ها، خطوط ظریف و چین و چروک‌های صورت
• خال مادرزاری
• واریس
• خشکی و افتادگی پوست پلک و سیاهی دور چشم
• خطوط پنجه‌کلاغی اطراف چشم
• خط اخم و خطوط اطراف دهان و بینی
• لک‌های قهوه‌ای و عدم یکپارچگی رنگ پوست
• اِسکارها
• ناهمواری بافت پوست
• ضایعات عروقی
• سفتی پوست

امروزه با تکنولوژی‌های جدید و پیشرفته می‌توان بسیاری از مشکلات و بیماری‌های پوستی دیگر را با لیزر درمان کرد.

انواع لیزر

در لیزر درمانی از چندین نوع لیزر استفاده می‌شود. طول موج نور لیزر، مدت زمان تابش پالس‌ها و چگونگی جذب لیزر توسط پوست، کاربردهای انواع لیزر را مشخص می‌کند. دو دسته‌بندی عمده لیزرها از این قرار است:

لیزرهای تهاجمی

در این فرآیند طول موج شدیدی از اشعه لیزر به پوست تابیده می‌شود و لایه بیرونی پوست که دچار مشکل یا آسیبی می‌باشد را برمی‌دارد. لیزر لایه‌های زیرین پوست را تحریک می‌کند و باعث تشدید تولید کلاژن در پوست می‌گردد، همین امر باعث بهبود و کاهش چین و چروک‌ها می‌گردد. پس از لیزر پوست پمادی بر روی ناحیه تحت درمان مالیده شده و سپس پانسمان انجام می‌شود. پس از درمان و زمانی که پوست بهبود یافت، پوست جدیدی شکل می‌گیرد که نرم‌تر و مستحکم‌تر است. لیزرهای تهاجمی دو نوع هستند:

۱- لیزر دی‌اُکسید کربن (Co2)

این لیزر اولین بار در اواخر دهه ۶۰ معرفی شد و هنوز هم از آن برای جوان‌سازی پوست استفاده می‌شود. این لیزر به دلیل عوارض جانبی که دارد جای خود را به لیزرهای فرکشنال داده است که عوارض کمتری دارند و سریع‌تر بهبود می‌یابند. این لیزر برای پوست‌های تیره مناسب نیست.

مشکلات پوستی: از این لیزر برای درمان سرطان پوست، اِسکارهای آکنه، چین و چروک‌های عمیق، خال‌های مادرزادی، زگیل، خال‌های گوشتی، افتادگی پوست، میخچه و آسیب‌های ناشی از نور آفتاب، استفاده می‌شود.

عوارض: مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا عوارض این درمان شامل پیگمانتاسیون، درد، خارش، احساس سوزش، قرمزی پوست و اِسکار از بین بروند.

۲- لیزر اربیوم ایتریوم آلومینیوم گارنت (Er:YAG)

با استفاده از این لیزر می‌توان خطوط و چین و چروک‌های سطحی و نیمه عمیق پوست صورت، دست‌ها، گردن و سینه را با حداقل سوزاندن بافت‌های اطراف درمان کرد. این لیزر نسبت به لیزر CO2 عوارض کمتری دارد و سریع‌تر از آن بهبود می‌یابد.

مشکلات پوستی: با استفاده از این لیزر می‌توان پیگمانتاسیون، اِسکارهای آکنه، آسیب‌های ناشی از نور آفتاب، چین و چروک‌های سطحی و متوسط، خطوط ظریف و خال‌ها را درمان کرد.

عوارض: قرمزی، ورم، کبودی که ممکن است ۱ الی ۲ هفته طول بکشد.

لیزرهای غیر تهاجمی

این لیزرها بر خلاف لیزرهای تهاجمی که با ایجاد گرما لایه سطحی پوست را برمی‌دارند، تاثیر خود را بر روی لایه‌های زیرین پوست می‌گذارند. لیزرهای غیر تهاجمی در واقع باعث تولید کلاژن بیشتر شده و از این طریق موجب کشیده شدن لایه‌های زیرین پوست می‌شوند، در نتیجه بافت پوست بهبود پیدا می‌کند. با استفاده از این لیزرها می‌توان خطوط ظریف پوست و آسیب‌های خفیف و متوسط پوست را از بین برد. انواع لیزرهای غیر تهاجمی از این قرارند:

۳- لیزر رنگی پالسی (PDL)

این لیزر با مستقیم هدف قرار دادن رگ‌های خونی و منقبض کردن آن‌ها پوست را درمان می‌کند و باعث می‌شود که پوست کمتر قرمز شود. احساسی که این درمان ایجاد می‌کند مانند اصابت یک بند لاستیکی است و می‌توان برای نقاط مختلف صورت و بدن از لیزر رنگی پالسی استفاده کرد. دوره کامل این درمان۳ الی ۵ جلسه طول می‌کشد و نتایج آن دائمی است. بهبودی پس از درمان تنها چند ساعت طول می‌کشد و پس از این مدت قرمزی پوست فروکش می‌کند.

مشکلات پوستی: از این لیزر برای درمان واریس، خال‌های مادرزادی، رزاسه، پارگی مویرگ، ترک‌های پوستی، ضایعات عروقی و خطوط ظریف اطراف چشم استفاده می‌شود.

عوارض: پیگمانتاسیون موقت و کمی کبودی

۴- لیزر اندیاگ (Nd: Yag)

نئودیمیوم ایتریوم آلومینیوم گارنت کریستالی است که از آن به عنوان مدیومی برای لیزرهای حالت جامد استفاده می‌شود. این لیزر طول موجی از انرژی شدید نوری را تولید می‌کند و زمانی که به صورت متمرکز بر روی یکی از مشکلات پوستی تابانده شود تولید گرما کرده و سلول‌های بیمار را از بین می‌برد.

مشکلات پوستی: با استفاده از این لیزر می‌توان ضایعات عروقی، ضایعات رنگدانه‌ای، پیگمانتاسیون و واریس را درمان کرده و تتو و موهای زائد را از بین برد.

عوارض: متاسفانه میزان موفقیت این درمان پایین است. در صورت استفاده از این لیزر برای درمان ضایعات عروقی احتمال بازگشت این عارضه وجود دارد. ممکن است روند درمان دردناک باشد. ممکن است قرمزی، ورم و خارش ناشی از این درمان تا چند روز ادامه داشته باشد.

۵- لیزر الکساندرایت

این لیزر طول موجی از انرژی شدید نوری را تولید می‌کند که به گرما تبدیل می‌شود. این لیزر از فرآیند فتو ترمولیز استفاده می‌کند، یعنی از نور (فتو) استفاده می‌کند تا ناحیه مورد نظر را گرم کرده (ترمو) و بافت را تخریب کند (لیز). لیزر الکساندرایت می‌تواند بدون اینکه به بافت‌های اطراف صدمه‌ای وارد کند، بافت ضایعات پوستی را با دقت بالایی تخریب نماید.

مشکلات پوستی: با استفاده از این لیزر می‌توان لک‌های قهوه‌ای ناشی از آسیب‌های نور آفتاب، خال‌های مادرزادی، پیگمانتاسیون، ضایعات رنگدانه‌ای و واریس را درمان کرد. همچنین با این درمان می‌توان موهای زائد و تتو را از بین برد.

عوارض: درد در طی این درمان امری اجتناب‌ناپذیر است. ممکن است ورم، قرمزی و خارش پوست تا چند روز ادامه داشته باشد. همچنین ممکن است باعث ایجاد تغییر در رنگدانه‌های پوست شود.

درمان‌های نوری

از این درمان‌ها هم برای رفع مشکلات پوستی استفاده می‌شود. گرچه که این درمان‌ها دقیقاً لیزر درمانی نیستند اما از نظر اهدف، روند درمان و نتایج مشابه آن می‌باشند. برخی از درمان‌های نوری عبارتند از:

• نور پالسی شدید
• کوترا
• فتو فیشیال
• پرتره
• لیزرهای رنگی پالسی
• فرکانس رادیویی
• سونوگرافی

نتایج و دوره نقاهت

نتایج لیزر درمانی و درمان‌های نوری بسته به تکنولوژی و نوع درمان متفاوت است. اگر هر دوی این درمان‌ها به خوبی انجام شوند می‌توانند مشکلات پوستی را برطرف کرده، ظاهر پوست را بهبود بخشیده و باعث جوان‌تر شدن آن گردند.

درمان‌های لیزری که شدیدتر و تهاجمی‌تر هستند، دوره نقاهت طولانی‌تری دارند.

دوره نقاهت هم بسته به نوع درمان متفاوت است. درمان‌های ملایم مانند لیزرهایی که قدرت و شدت کمتری دارند، دوره نقاهت کمتری هم دارند که معمولاً بین چند روز تا یک هفته طول می‌کشد. این درمان‌ها باعث برداشته شدن لایه‌های زیادی از پوست نمی‌شوند. اما درمان‌های لیزری که شدیدتر و تهاجمی‌تر هستند، دوره نقاهت طولانی‌تری دارند. معمولاً پس از این درمان‌ها، پوست در طی یک هفته مراحل مختلفی از قرمزی و پوست اندازی را پشت سر می‌گذارد. پس از آن ممکن است پوست به مدت دو هفته دیگر هم صورتی رنگ باشد.

آیا لیزر درمانی بی‌خطر است؟

لیزر هم یک فرآیند درمانی است و مانند هر فرآیند درمانی دیگر خطراتی را در بر دارد. لیزرهای تهاجمی و درمان‌های نوری می‌توانند باعث بروز عفونت، تبخال، میلیا، تیره شدن پوست یا به وجود آمدن کیست شوند. لیزرهای غیر تهاجمی می‌توانند باعث هیپرپیگمانتاسیون موقت، تاول و آسیب به چشم‌ها شوند.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی انواع مختلفی از لیزرها برای درمان مشکلات پوستی مختلف و برای پوست‌های مختلف تولید شده‌اند. با وجود درمان‌های لیزری مختلف انتخاب درمانی که مختص شخص شما باشد کمی سخت شده است، بنابراین بسیار مهم است که حتماً جلسه مشاوره‌ای را با یک دکتر متخصص و مجرب داشته باشید تا بتوانید مناسب‌ترین گزینه را انتخاب کنید.