هماتوم نوعی از خون‌مردگی و کبودی است که طی آن، خونریزی زیادی رخ میدهد. هماتوم میتواند توسط همان آسیب‌هایی که باعث کوفتگی میشوند، بوجود آید. هماتوم نسبت به کوفتگی دارای درد، ورم و عوارض بیشتری می‌باشد. هماتوم میتواند توسط عمل‌های جراحی و یا پارگی خودبه‌خود رگهای خونی مانند آنوریسم نیز ایجاد شود. هماتوم در هر قسمت و یا اعضای بدن میتواند رخ دهد. هنگامی که هماتوم در یکی از اعضای اصلی مثل مغز و یا طحال رخ دهد، میتواند زندگی فرد را مورد تهدید قرار دهد.
هماتوم چیست؟
هماتوم علامتی شبیه به کبودی بر روی پوست است که علت آن جمع شدن خون در زیر پوست می‌باشد.
علت بوجود آمدن هماتوم
هماتوم معمولاً بر اثر نوعی از آسیبدیدگی بافت به وجود میآید مانند ضرب دیدگی یا پس از جراحی. این آسیبدیدگی بر روی رگهای خونی نیز اثر گذاشته و باعث میشود تا خون به بافتهای اطراف خود نیز سرایت کند. افرادی که داروهای خاصی مانند رقیق کنندههای خون مثل وارفارین را مصرف میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به هماتوم هستند.
چگونه می‌توانیم از هماتوم جلوگیری کنم؟
پیشگیری از هماتوم سخت است زیرا احتمال به وجود آمدن آسیبدیدگی همیشه قابل پیش‌بینی نیست. اگر می‌دانید که به دلیل مصرف دارویی خاص یا داشتن بیماری نسبت به هماتوم حساس هستید بهتر است تا از فعالیت‌هایی که موجب آسیب به بافت میشوند خودداری کنید.
درمان طبیعی هماتوم
هماتوم در اثر جراحت به وجود میآید و در موارد معدودی میتواند خطرناک باشد. اگر نگران ابتلا به هماتوم هستید حتماً به پزشک مراجعه نمایید. اگر جراحت شما بهبود یافته و به دنبال راهی برای از بین بردن کبودی هستید تعدادی از درمان‌های خانگی وجود دارند که برخی معتقدند میتواند به سریعتر شدن روند بهبودی کمک کند، این درمان‌ها بدین قرارند :
- استفاده موضعی از روغن آرنیکا
- خوردن آناناس (آناناس دارای بروملین است که برخی معتقدند موجب کاهش التهاب و کبودی میشود)
- استفاده موضعی از روغن کامفره
درمان هماتوم
اگر برای شما مهم است که تشخیص درستی در زمینه هماتوم دریافت کنید تیم مجموعه تخصصی پزشکی رخ آرا به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین درمان را در اختیار داشته باشید. برخی از هماتوم‌ها را می‌توان با روش‌های مشابه درمان خال لکه شرابی و با استفاده از لیزر پوست مخصوص درمان کرد. متخصص پوست میتواند تشخیص دهد که آیا می‌توان هماتوم شما را بدین روش درمان کرد و یا بهتر است بگذاریم خودش به صورت طبیعی از بین برود
هماتوم چیست و چگونه درمان میشود؟
هماتوم در اثر آسیب دیدگی دیواره رگ خونی ایجاد می شود و باعث می شود خون از رگ خونی به بافت های اطراف انتقال پیدا کند. این عارضه در اثر آسیب به هر نوع رگ خونی، شریان، ورید یا مویرگ کوچک ایجاد می شود. معمولاً هماتوم خونریزی را توصیف می کند که با مقداری لخته خون همراه باشد. این نوع خونریزی یک مشکل بسیار شایع است که زندگی افراد را تحت تاثیر قرار میدهد و می توان آن را در زیر پوست یا ناخن ها به شکل کبودی های مورب در اندازه های مختلف مشاهده کرد. هماتوم همچنین می تواند در داخل بدن اتفاق بیفتد و قابل مشاهده نباشد. آنها بر اساس موقعیت شان نامگذاری می شوند. در زیر به موقعیت و مکان انواع آنها اشاره شده است.
- Subdural: بین بافت و پوشش داخلی مغز
- اپیدورال ستون فقرات: بین مهره های نخاعی و پوشش بیرونی نخاع
- اپیدورال داخل جمجمه: بین جمجمه و پوشش بیرونی مغز
- زیر جلدی: زیر ناخن
- داخل شکمی: داخل حفره شکم
- گوش یا حفره: بین غضروف گوش و پوست پوشاننده
- هماتوم طحال: در طحال
- کبدی: درون کبد
با حذف بقایای خون و ترمیم دیواره رگهای خونی توسط مکانیسم های ترمیم بدن، بیشتر هماتوم ها با گذشت زمان خودبخود برطرف می شوند.
علل هماتوم چیست؟
آسیب یا تروما در رگ های خونی مهم ترین دلیل برای ایجاد هماتوم شناخته می شود. که بر اثر آسیب و ضربه به رگ های خونی به وجود می آید. حتی کمترین آسیب به رگ های خونی میتواند منجر به این عارضه شود. به عنوان مثال، نوع زیر جلدی به سادگی می تواند در اثر ایجاد ضربه ترومای جزئی به ناخن رخ دهد. ضربه یا تروما شدید می تواند باعث تشدید این عارضه شود . افتادن از ارتفاع یا تصادف با وسیله نقلیه موتوری می تواند باعث خونریزی قابل ملاحظه ای در زیر پوست یا داخل حفره های بدن ( قفسه سینه یا شکم ) شود. از انواع آسیب های بافتی که باعث ایجاد این عارضه می شوند، می توان به انواع جراحی ها، روش های تهاجمی پزشکی یا دندانپزشکی (بیوپسی، برش و زهکشی ، کاتتریزاسیون قلبی ) و تزریق داروها (انسولین، رقیق کننده خون و واکسن ) اشاره کرد. از آنجا که این روشها به بافتهای اطراف و رگهای خونی آسیب می رسانند، این عارضه ممکن است در اطراف محل عمل تشکیل شود. گاهی اوقات نیزممکن است این مشکل به صورت خودبخود اتفاق بیفتد و هیچ علتی قابل تشخیصی نداشته باشد.
لیست داروهایی که در ایجاد هماتوم نقش دارند
مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین، کلوپیدوگرل، آسپیرین می تواند خطر جدی برای ایجاد هماتوم باشد. ممکن است این مشکل را تجربه کنند. این داروها توانایی لخته شدن خون را مختل می کنند و بنابراین، آسیب جزئی به رگ های خونی وارد می کنند، در نتیجه باعث ایجاد هماتوم می شوند. در زیر به سایر داروهای معمول و مکمل هایی که ممکن است خونریزی را افزایش دهند، اشاره شده است.
لطفا برای هر تصمیمی حتما با دکتر خود مشورت کنید و مجموعه تخصصی پزشکی رخ آرا هیچ مسئولیتی را در قبال رفتار خودسرانه قبول نمی کند
- ویتامین E
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا NSAID هایی مانند ایبوپروفن
- جینکو بیلوبا
- وارفارین (کومادین)
- کلوپیدوگرل (Plavix)
- آسپرین
- محصولات حاوی آسپرین
- دی پیریدامول (پران تانتین)
همچنین شرایط پزشکی خاصی وجود دارند که ممکن است خطر ایجاد این عارضه را بیشتر کنند. افراد با شرایط زیر به طور بالقوه در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
- بیماری مزمن کبد
- اختلالات خونریزی (مانند هموفیلی و بیماری فون ویلبراند)
- سرطان خون
- تعداد پلاکت پایین ( ترومبوسیتوپنی )
علائم و نشانه های هماتوم چیست؟
علائم به اندازه و محل خونریزی بستگی دارند. درد، تورم، قرمزی و کبودی از علائم رایج هماتوم می باشند. در زیر به برخی از این علائم اشاره شده است.
- سردرد، مشکلات عصبی ضعف از یک طرف، مشکل در صحبت کردن، افتادن، گیجی و تشنج
- کمر درد، ضعف، از بین رفتن روده یا کنترل مثانه
- درد ناخن، ضعف ناخن، از بین رفتن ناخن، ناخن مخفی
- درد شکم و درد پهلو
گاهی ممکن است هیچ علامتی در بیمار دیده نشود. به عنوان مثال، اگر در داخل حفره شکم دچار خونریزی شود، می تواند قبل از بروز هرگونه علائمی مانند درد یا فشار ممکن است، خونریزی گسترش پیدا کند. از طرف دیگر، نوع کوچک آن در زیر ناخن می تواند درد زیادی را ایجاد کند، زیرا خون در فضای بسیار تنگ در زیر بستر ناخن منبسط می شود و باعث التهاب و سوزش ناخن و پوست اطراف می شود.
چگونه هماتوم تشخیص داده می شود؟
هنگام معاینه جسمی پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی فرد را بررسی می کند. به طور کلی، آزمایش خون خاصی برای ارزیابی هماتوم وجود ندارد. اما بسته به شرایط، آزمایشات شمارش کامل خون ( CBC) ، پانل انعقادی، پانل متابولیک و آزمایش های کبدی ممکن است در ارزیابی فرد مبتلا مفید باشند. برای تشخیص هماتوم در بدن اغلب مطالعات تصویربرداری زیر لازم است.
- توموگرافی کامپیوتری سر می تواند با اطمینان نوع زیر جلدی آن را تشخیص دهد.
- از شکم یکی از مهم ترین آزمایشاتی است که پزشک برای اطمینان از خونریزی در حفره شکمی (داخل شکمی، کبدی، طحال، رتوپروتئون، صفاقی ) انجام می دهد.
- تصویربرداری MRI به تشخیص هر چه بهتر هماتوم اپیدورال کمک می کند.
نحوه درمان هماتوم
هنگام درمان باید به محل، علائم و وضعیت بالینی فرد توجه کرد. گاهی به هیچ درمان خاصی نیاز نیست. اما گاهی حال فرد چنان وخیم است که باید هرچه سریعتر مراقبت های پزشکی را دریافت کند. درمان هماتومهای سطحی را به را حتی می توان درخانه انجام داد. بیشتر آسیب ها و کبودی ها را می توان با استراحت، کمپرس یخ ۲۰ دقیقه، ۴ تا ۸ بار در روز و فشرده سازی درمان کرد. فشرده سازی با استفاده از باندهای الاستیک انجام می شود. داروهای ضد درد مانند استامینوفن ( تایلنول ) به کاهش درد ناشی از هماتوم کمک میکنند. هماتوم subdural که منجر به علائمی مانند سردرد، ضعف یا سرگیجه می شود، ممکن است نیاز به تخلیه فوری توسط یک جراح مغز و اعصاب داشته باشد. اگر علت اصلی بروز خونریزی مشخص باشد، اصلاح یا درمان آن می تواند یک گام ضروری برایدرمان باشد. به عنوان مثال، اگر فرد مبتلا برای شرایط دیگرداروی رقیق کننده خون مصرف می کند، پزشک معالج بسته به وضعیت فرد ممکن است درمان با دارو مورد نظر را قطع کند.
دی 19, 1399
ایا داروی لیورگل می تواند موجب کبودی و قرمزیزیر چشم شود